Ağzınızda plak biriktiğinde, diş sağlığı için daha büyük bir tehdide dönüşebilir: Diş taşı.
Tartar olarak da bilinen bu oluşum, dişlerinize yapışan kalsifiye bir kitledir. Diş taşı, dişlerinizdeki konumuna bağlı olarak supragingival veya subgingival olarak sınıflandırılır. Subgingival taş kaldırılmazsa diş eti hastalığına ve diş kaybına neden olabilir.
Subgingival Diş Taşı Nasıl Gelişir?
Uzmanlar, dişlerinizde sürekli oluşan yapışkan bir bakteri filmi olan plağın, tükürüğünüzde bulunan kalsiyum ve fosfat iyonlarının değişimi nedeniyle mineralize olabileceğini söylüyor. Bu süreç, diş yüzeylerinize yapışmış sert bir bakteri kütlesi olan diş taşını oluşturan şeydir.
Plak, dört ila sekiz saat gibi kısa bir sürede sertleşerek kalkülüs haline gelebilir. Bununla birlikte, mineralizasyon için ortalama süre 10 ila 12 gündür. Kireçlenme süreleri, tükürük pH’larına ve tükürüklerindeki kalsiyum ve diğer maddelerin miktarına bağlı olarak kişiden kişiye değişebilir. Diş taşı bir kez oluştuğunda, zamanla başka bir kalsifiye malzeme tabakası haline gelebilecek olan daha fazla plak çeker.
Subgingival Diş Taşının Özellikleri
Dişlerinizde diş eti çizgisinin üzerinde biriken ve diş hekiminiz veya diş hijyenistiniz tarafından kolayca görülen tartar supragingival taş olarak adlandırılır. Ancak diş eti çizgisinin altında oluşan ve bu nedenle hemen görünmeyen tartar, subgingival taş olarak bilinir. Bu tür diş taşı genellikle koyu kahverengi ila yeşilimsi siyah renktedir.
Türk Diş Hekimleri Birliğine göre, dişlerinizdeki plakları fırçalama ve diş ipi ile temizleyebilirsiniz, ancak sert tartar yalnızca profesyonel bir temizlikle çıkarılabilir. Diş hekiminiz veya diş hijyenistiniz, diş taşını çıkarmak için tasarlanmış özel aletler kullanır.
Diş Taşı ve Periodontal Hastalık
Subgingival kalkülüs dahil diş taşı, diş eti hastalığının ilk aşaması olan diş eti iltihabı ile ilişkilidir. Tipik erken evre diş eti hastalığı semptomları kırmızı, şiş diş etleri ve küçük kanamayı içerir. Neyse ki, durum genellikle iyi bir evde bakım rutini ile tersine çevrilebilir.
Tedavi edilmezse diş eti iltihabı, plağın diş eti çizgisinin altına yayılmaya devam ettiği periodontitise dönüşebilir. Bu olduğunda, uzmanlar,diş eti dokusunun sonunda dişlerden çekilmeye başladığını ve enfekte olan cepler oluşturduğunu söylüyor. Dişler ve diş etleri arasındaki 4 milimetreden daha derin cepler, periodontitisiniz olduğunu gösterebilir.
Cepte tartar biriktiğinde, bakteriler çevredeki kemik ve doku yapılarını tahrip edebilir. Periodontitis tedavisi genellikle tüm tartarı çıkarmak için ölçekleme ve kök planlamayı içerir. Herhangi bir kemik kaybını tedavi etmek için periodontal cerrahi de gerekli olabilir.
Diş Taşı Oluşumunu Önleme
Plak, tartarı oluşturan şey olduğundan, diş taşının önlenmesi, mineralizasyonu önlemek için dişlerinizdeki plağın düzenli olarak temizlenmesini içerir. Bu nedenle evde iyi bir ağız bakımı rutini sürdürmek önemlidir. Dişlerinizi günde iki kez fırçaladığınızdan ve her gün diş ipi kullandığınızdan emin olun. Antimikrobiyal bir ağız gargarası kullanmak da ağzınızdaki bakteri miktarını azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca diş temizliği için altı ayda bir diş hekiminizi ziyaret etmelisiniz. Bu temizliklerde diş hekiminiz veya diş hijyenistiniz, iltihaplanmayı ve diş eti hastalığını önlemek için herhangi bir tartarı çıkaracaktır.
Subgingival taş ciddi diş komplikasyonlarına neden olabilirken, iyi diş sağlığı alışkanlıklarına ayak uydurursanız kazanabileceğiniz bir savaştır.
