Dişlerinde aslında canlı olduğunu biliyor muydunuz? Bu dişlerinizin de ölmesinin mümkün olduğu anlamına gelir. Diş ölümü en sık, derin çürük veya kırık gibi fiziksel travma nedeni ile olur. Ölü dişlere kanal tedavisi uygulayarak geri kazanmak mümkün olabilir ancak dişin anatomisini bilmek önemlidir.
Açık ağızda görülebilen dişin ucuna kuron, diş etleri ve kemiğe gömülü olan dişlerin tabanına kök denir. Her dişin üç temel katmanı vardır. Dış tabakaya mine, kökün etrafındaki iç tabakaya sement denir. Bu katmanların içine son katman olan dentin bulunur. Dentinin altında sinirler, kan damarları ve diğer dokulardan oluşan pulpa bulunur.
İnsanlar genellikle pulpadan “sinir” olarak bahseder. Bu teknik olarak doğru değildir, çünkü sinirler ve kan damarları yalnızca kısmen dişte ve kısmen de kökler yoluyla kemiklerde ve diş etlerinde bulunur. Diş katmanları çatlarsa veya çürürse pulpa zarar görebilir ve bu sıvı basıncı, gazlar, irin veya istilacı mikropların neden olduğu enfeksiyona yol açabilir. Bu, dişinizin ölümüne işaret eden şişlik ve çok fazla ağrı ile sonuçlanacaktır.
Peki ölü bir diş ağzınızda ne kadar kalabilir?
“Ölü” olarak adlandırılan dişlere artık kan gelmediği ve dolayısıyla yaşamı sürdüremeyeceği için bu ad verilir. Ölü dişler için “canlı olmayan diş” veya “nekrotik pulpa” dahil olmak üzere çeşitli terimler vardır.
Bir diş öldüğünde, kendiliğinden düşmesi an meselesidir. Bununla birlikte, diğer dişlerinize ve çenenize zarar verebileceğinden ve aslında oldukça tehlikeli olabileceğinden, bunun olmasına izin vermek akıllıca bir karar değildir. Hasarın tipine ve boyutuna bağlı olarak dişin düşmesi, günler, haftalar, aylar ve hatta bazen yıllar alabilir. Bu, bunun olmasını beklemeniz gerektiği anlamına gelmez ve dişinizin ölümünü fark ettikten sonra mümkün olan en kısa sürede diş hekiminize gitmeniz ve dişinizi tedavi ettirmeniz şiddetle tavsiye edilir.
Bir dişin ölü olup olmadığını sadece ona bakarak söylemek genellikle mümkün değildir ve diş hekiminin size doğru bir teşhis koymasını sağlamak, bunu kendiniz tahmin etmeye veya anlamaya çalışmaktan her zaman daha iyidir. Dişlerinizi diş hekimine muayene ettirmeniz gerektiğinin iki kesin işareti, rahatsızlık, ağrı veya dişlerinizin renginin değişmesi veya koyulaşmasıdır.
Ağrı genellikle pulpanın enfekte olduğu veya diş sinirinin ölmekte olduğu anlamına gelir. Birçok insan, sinir öldüğünde hiçbir şey hissetmeyeceğini düşünür. Ağrı dişin içinden değil, dişin dışındaki sinir uçlarından geldiği için bu durum söz konusu değildir. Bunlara periodontal membran denir.
Bir Dişin Ölmesi Ne Kadar Sürer?
Diş bir kez hasar gördüğünde veya çürüdüğünde, ölmesi an meselesidir. Hasarın ne kadar ağır olduğuna bağlı olarak diş birkaç gün hatta birkaç ay içinde ölebilir. Koyulaşmış veya rengi bozulmuş dişler genellikle dişinizin çıkmak üzere olduğunun ilk işaretidir.
Sağlıklı diş beyazın bir tonu olmalıdır. Dişlerinizi günlük olarak nasıl koruduğunuza bağlı olarak dişleriniz daha beyaz veya daha sarımsı olacaktır. Kahve, kırmızı şarap, tütün ürünleri dişlerinizi koyulaştırabilecek şeylerden sadece birkaçıdır. Günlük olarak tüketildiğinde, bunların hepsinin dişleriniz üzerinde olumuz etkileri olabilir.
Ölmekte olan bir dişiniz varsa, diğer dişlerden farklı görünecek, daha çok sarıya, griye, açık kahverengine ve bazı durumlarda siyaha dönüşecektir. Bu belirtilerden herhangi birini yaşadığınızda, dişinizin ölmesini veya düşmesini beklemek yerine, durum çok ciddileşmeden veya daha ağır bir hasar vermeden mutlaka bir diş hekimine gitmeli ve tedavi ettirmelisiniz. Ağızda kalan ölü veya ölmekte olan bir diş çok fazla hasar vermeyebilir ancak onu çok uzun süre ağızda bırakmak diğer dişlerin çürümesine ve hatta çenenizde sorunlara ve istenmeyen durumlara neden olabilir.
Ölü Bir Dişi Tedavi Ettirmezseniz Ne Olur?
Yukarıda bahsettiğimiz gibi, zaten ölmüş veya ölmekte olan bir dişi ağzınızda bırakmak, enfeksiyon yayılırsa daha fazla komplikasyona neden olabilir. Ama hepsi bu değil. Bazı daha acil sonuçlar, gölgeli bir görünüm ve kötü nefes içerir. Diş öldüğünde, genellikle çok görünürdür ve ön plandaki dişlerden biriyse, özellikle siyah bir dişse, estetik olmayan rahatsız edici bir görünüm verebilir. Ve kimse nefesi kötü kokan biriyle konuşmayı istemez.
Sinirler gevşeyip öldüğünde, kanal tedavisi yaptırmanız gerekebilir. Birkaç basit adımdan oluşan ağrısız bir işlemdir. Öncelikle kanal tedavisi yapılacak bölgesini uyuşturmak için lokal anestezi yapılır. Ardından, diş hekiminizin pulpa ile bölgeye erişebilmesi için bir açıklık oluşturulur. Daha sonra pulpa çıkarılır ve kanallar temizlenerek dolguya yer hazırlanır, ardından dolgu yapılır ve işlem tamamlanır.
Sağlıklı bir yaşam tarzı sürmek, sağlıklı beslenmek ve günlük olarak ağız bakımlarınızı yapmak ölü dişlerden tamamen kaçınmanıza yardımcı olabilir.
