Bir cevizi kırmak için gerekenden 3 ila 10 kat daha büyük bir kuvvet uyguladığınızı hayal edin. Şimdi bu gücü ağzınızın içinde hayal edin. Evet daha çok diş gıcırdatma olarak bilinen bruksizmi hayal ettiniz.
Dişlerin dişlere kuvvetli şekilde çarpmasına eski Yunanlılar tarafından “brukhe” denirdi. Günümüzde uzmanlar, bruksizmin bundan daha incelikli ve çeşitli olduğu konusunda hemfikir olma eğilimindedir. Bazı uzmanlar tarafından bir davranış olarak, bazıları için ise sağlıklı bireylerde bozukluk olarak nitelendirilen bruksizm, gıcırdatmayı, sıkmayı veya itmeyi içeren ve tekrarlayan çene kası aktivitesidir.
Çoğu kişi muhtemelen zaman zaman dişlerini gıcırdatır veya sıkar. Tıbbi olarak bruksizm olarak adlandırılan ara sıra diş gıcırdatma genellikle zarar vermez, ancak bu düzenli olarak gerçekleştiğinde dişler zarar görebilir ve diğer ağız sağlığı komplikasyonları ortaya çıkar.
Neden Dişlerinizi Gıcırdatıyorsunuz?
Diş gıcırdatma, stres ve kaygıdan kaynaklanabilse de, genellikle uyku sırasında ortaya çıkar ve daha çok anormal bir ısırık veya eksik, çapraşık dişlerden kaynaklanır. Ayrıca uyku apnesi gibi bir uyku bozukluğundan da kaynaklanabilir.
Dişlerinizi Gıcırdattığınızı Nasıl Anlarsınız?
Gıcırdatma genellikle uyku sırasında meydana geldiği için çoğu kişi dişlerini gıcırdattığının farkında değildir. Bununla birlikte, uyandığınızda donuk, sürekli bir baş ağrısı veya ağrıyan bir çene, bruksizmin belirgin bir belirtisidir. Çoğu zaman insanlar dişlerini gıcırdattığını, geceleri gıcırdatmayı duyan yakınlarından öğrenir.
Dişlerinizi gıcırdatıyor olabileceğinizden şüpheleniyorsanız, diş hekiminizle mutlaka konuşun. Çene hassasiyeti ve dişlerinizde aşırı aşınma gibi bruksizm belirtileri için ağzınızı ve çenenizi inceleyebilirler.
Diş Gıcırdatma Neden Zararlı?
Bazı durumlarda, kronik diş gıcırdatma, dişlerin kırılmasına, gevşemesine veya kaybına neden olabilir. Kronik gıcırdatma dişleri aşındırır. Bu olaylar meydana geldiğinde köprüler,kronlar, kök kanalları, implantlar, kısmi protezler ve hatta tam protezlere ihtiyaç duyulabilir.
Şiddetli gıcırdatma sadece dişlere zarar vermekle ve diş kaybına neden olmakla kalmaz, aynı zamanda çenenizi de etkileyebilir. TMD/TMJ’ye (eklem bozukluğu) neden olabilir ve hatta yüzünüzün görünümünü değiştirebilir.
Dişlerinizi Gıcırdatmayı Durdurmak için Ne Yapabilirsiniz?
Diş hekiminiz uyku sırasında dişlerinizi gıcırdatmaktan korumak için size bir ağız koruyucu verebilir.
Stres dişlerinizi gıcırdatmanıza neden oluyorsa, stresinizi azaltmak için doktorunuza veya diş hekiminize danışın. Stres danışmanlığına katılmak, bir egzersiz programına başlamak, bir fizyoterapiste görünmek veya kas gevşetici almak önerilebilecek seçeneklerden bazılarıdır.
Gıcırdatmaya uyku bozukluğu neden oluyorsa, onu tedavi etmek gıcırdatma alışkanlığını azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.
Diş gıcırdatmayı durdurmanıza yardımcı olacak diğer ipuçları şunlardır;
- Kola, çikolata ve kahve gibi kafein içeren yiyecek ve içeceklerden kaçının veya azaltın.
- Alkolden kaçının. Gıcırdatma, alkol tüketiminden sonra yoğunlaşma eğilimindedir.
- Kurşun kalem, tükenmez kalem veya yiyecek olmayan herhangi bir şeyi çiğnemeyin. Sakız çiğnemekten kaçının çünkü bu, çene kaslarınızın diş sıkmaya daha fazla alışmasını sağlar ve dişlerinizi gıcırdatmaya daha yatkın olmanızı sağlar.
- Dişlerinizi sıkmamak için kendinizi eğitin. Gün içerisinde gıcırdattığınızı fark ederseniz, dilinizin ucunu dişlerinizin arasına yerleştirin. Bu uygulama, çene kaslarınızı rahatlatmak için eğitir.
- Geceleri kulak memenizin önünde yanağınıza sıcak bir bez koyarak çene kaslarınızı gevşetin.
