Çoğu insan sadece izole bir mikrodontiye (küçük dişlere) sahiptir. Ancak diğer nadir durumlarda, altta yatan neden genetik bir sendromdur.
Küçük dişler genellikle hem kalıtsal hem de çevresel faktörlerden kaynaklanır. Mikrodonti ile ilişkili koşullar şunları içerir:
Hipofiz cüceliği: Sayısız cücelik türünden biri olan hipofiz cüceliği, tüm dişler ortalamadan eşit olarak daha küçük göründüğü için uzmanların gerçek genelleştirilmiş mikrodonti dediği şeye neden olabilir.
Kemoterapi veya radyasyon: Bebeklik döneminde veya erken çocukluk döneminde 6 yaşından önce kemoterapi veya radyasyon dişlerin gelişimini etkileyerek mikrodontiye neden olabilir.
Yarık dudak ve damak: Hamilelik sırasında dudakları veya ağızları düzgün şekilde oluşmazsa, bebekler yarık dudak veya damakla doğabilirler. Bir bebek yarık dudak, yarık damak veya her ikisine sahip olabilir. Diş anormallikleri yarık bölgesinde daha sıktır ve yarık tarafında mikrodonti görülebilir.
Labirentin aplazisi, mikrotia ve mikrodonti (LAMM) sendromu ile konjenital sağırlık: Doğuştan gelen sağırlık, dişlerin ve kulakların gelişimini etkiler. Bu durumla doğan kişilerde çok küçük, gelişmemiş dış ve iç kulak yapıları olabileceği gibi çok küçük, geniş aralıklı dişler de olabilir.
Down Sendromu: Araştırmalar, Down sendromlu çocuklarda diş anormalliklerinin yaygın olduğunu gösteriyor. Peg şeklindeki dişler genellikle Down sendromunda görülür.
Ektodermal displaziler: Ektodermal displaziler, cilt, saç ve tırnak oluşumunu etkileyen ve ayrıca daha küçük dişlere neden olabilen bir grup genetik durumdur. Dişler genellikle konik şekillidir ve çoğu eksik olabilir.
Fanconi anemisi: Fanconi anemisi olan kişilerde, yeterli kan hücresi üretmeyen ve yorgunluğa neden olan kemik iliği bulunur. Ayrıca boy kısalığı, göz ve kulak anormallikleri, şekilsiz başparmaklar ve cinsel organların malformasyonları gibi fiziksel anormallikleri de olabilir.
Gorlin-Chaudhry-Moss sendromu: Gorlin-Chaudhry-Moss sendromu, kafatasındaki kemiklerin erken kapanması ile karakterize çok nadir bir durumdur. Bu, yüzün orta kısmında düz bir görünüm ve küçük gözler dahil olmak üzere baş ve yüzde anormalliklere neden olur. Bu sendroma sahip kişiler sıklıkla hipodonti veya diş eksikliği yaşarlar.
Williams sendromu: Williams sendromu, yüz özelliklerinin gelişimini etkileyebilecek nadir bir genetik durumdur. Geniş aralıklı dişler ve geniş ağız gibi özelliklerle sonuçlanabilir. Bu durum ayrıca kalp ve kan damarı sorunları gibi diğer fiziksel anormalliklerin yanı sıra öğrenme bozukluklarına da neden olabilir.
Turner sendromu: Ullrich-Turner sendromu olarak da bilinen Turner sendromu, kadınları etkileyen bir kromozomal bozukluktur. Ortak özellikler kısa boy, perdeli boyun, kalp kusurları ve erken yumurtalık yetmezliğini içerir. Ayrıca diş genişliğinde kısalmaya neden olabilir.
Rieger sendromu: Rieger sendromu, göz anormalliklerine, az gelişmiş veya eksik dişlere ve diğer kraniyofasiyal malformasyonlara neden olan nadir bir genetik durumdur.
Hallermann-Streiff sendromu: Okülomandibulofasiyal sendrom olarak da adlandırılan Hallermann-Streiff sendromu, kafatası ve yüzde şekil bozukluklarına neden olur. Bu sendroma sahip bir kişi, diğer özelliklerin yanı sıra, gelişmemiş bir alt çene ile kısa, geniş bir kafaya sahip olabilir.
Rothmund-Thomson sendromu: Rothmund-Thomson sendromu, bebeğin yüzünde kızarıklık olarak ortaya çıkar ve ardından yayılır. Yavaş büyümeye, cilt incelmesine ve seyrek saç ve kirpiklere neden olabilir. Ayrıca muhtemelen iskelet anormallikleri ve diş ve tırnaklarda anormalliklere neden olabilir.
Oral-Yüz-Dijital sendromu: Tip 3 veya Sugarman sendromu olarak bilinen bu genetik bozukluğun alt tipi, dişler de dahil olmak üzere ağızda malformasyonlara neden olabilir.
Mikrodonti diğer sendromlarda da ortaya çıkabilir ve genellikle normalden daha az diş olan hipodontide görülür.
Bir diş hekiminize ne zaman görünmelisiniz?
Anormal derecede küçük veya aralarında geniş boşluk bulunan küçük dişler birbirine tam oturmayabilir.
Dişlerinizde daha fazla aşınma ve yıpranma riski altında olabilirsiniz veya yiyecekler dişlerin arasına kolayca sıkışabilir.
Çenenizde veya dişlerinizde herhangi bir ağrı hissediyorsanız veya dişlerinizde hasar fark ederseniz, dişlerinizi değerlendirebilecek ve herhangi bir tedaviye gerek olup olmadığını belirleyebilecek bir diş hekiminden randevu alın. Çoğu zaman, lokalize mikrodontinin düzeltilmesi gerekmez.
Mikrodonti tedavisi
Endişeniz estetikse, yani mikrodontinizin görünümünü maskelemek ve eşit bir gülümsemeye sahip olmak istiyorsanız, diş hekimi size bazı olası seçenekler sunabilir:
kaplamalar
Diş kaplamaları, genellikle porselen veya reçine-kompozit malzemeden yapılmış ince kaplamalardır. Diş hekimi, kaplamayı dişinizin önüne yapıştırarak daha düzgün ve kusursuz bir görünüm verir.
kron
Kronlar, kaplamaların bir adım ötesindedir. İnce bir kabuk yerine, bir taç dişiniz için daha çok bir başlıktır ve tüm dişinizi ön ve arka kaplar.
Bazen diş hekimleri, kaplamaya hazırlamak için dişi tıraş etmek zorunda kalır, ancak dişinizin boyutuna bağlı olarak bu gerekli olmayabilir.
kompozitler
Bu işleme bazen diş yapıştırma veya kompozit yapıştırma denir.
Diş hekimi, etkilenen dişin yüzeyini pürüzsüz bir hale getirerek diş yüzeyine bir kompozit reçine malzeme uygular. Malzeme bir ışık kullanımı ile sertleşir.
Sertleştikten sonra norma boyutlu bir dişe benzer.
Bu restorasyonlar, dişlerinizi bazen düzensiz şekilde oturan dişlerin neden olduğu aşınma ve yıpranmadan da koruyabilir.
Altta yatan bir genetik nedenin test edilmesi
Genelleştirilmiş mikrodontinin birçok nedeninin genetik bir unsuru vardır. Aslında, araştırmalar, bir tür sendromu olmayan kişilerde tüm dişlerin genelleştirilmiş mikrodontisinin son derece nadir olduğunu göstermektedir.
Ailenizde yukarıda bahsedilen genetik bozuklukların öyküsü varsa veya herhangi birinin normalden küçük dişleri varsa, bunu çocuğunuzun doktoruna söylemek isteyebilirsiniz.
Bununla birlikte, normalden daha küçük görünen bir veya iki dişiniz varsa, dişler altta yatan bir sendrom olmadan yeni gelişmiş olabilir.
Aile geçmişiniz yoksa ancak çocuğunuzun bazı yüz özelliklerinin atipik veya bozuk göründüğünü düşünüyorsanız, çocuğunuzun doktorundan bunları değerlendirmesini isteyebilirsiniz.
Doktor, çocuğunuzun teşhis ve tedavi gerektirebilecek diğer sağlık sorunlarına neden olan bir durumu olup olmadığını belirlemek için bir kan testi ve genetik test önerebilir.
Son olarak;
Küçük bir diş sizin için herhangi bir soruna veya ağrıya neden olmayabilir. Dişlerin estetiği veya nasıl bir araya geldikleri konusunda endişeleriniz varsa, bir diş hekimi görmek isteyebilirsiniz.
Bir diş hekimi, sorunu düzeltebilecek veya tedavi edebilecek kaplamalar veya kronlar gibi olası çözümleri tartışabilir.
Bazı durumlarda mikrodonti, ele alınması gerekebilecek daha büyük bir sağlık sorununun işareti olabilir. Başka olağandışı belirti veya semptomlar fark ederseniz, sorunu bir doktor veya çocuğunuzun çocuk doktoru ile görüşün.
